Niedawno omówiliśmy pierwsze cztery pytania, które zadałybyście dietetykowi na temat żywienia w ciąży. Dziś przejdziemy do kolejnych czterech podpunktów, w których omówimy wątpliwości na temat prawidłowego bilansowania diety, badań oraz uporczywych dolegliwości, z którymi borykają się kobiety ciężarne i przedstawię Wam wyniki ankiety na temat ciąży.
1. Czy wymioty podczas ciąży nie zaszkodzą rozwojowi dziecka?
Statystyki w tej kwestii są nieubłagane – na „poranne mdłości” cierpi ponad połowa ciężarnych. Potrafią być na tyle uporczywe, że w ogóle nie dziwi to, że przyszłe mamy martwią się o wpływ nudności na zdrowie dziecka. Czy faktycznie należy się niepokoić?
Uważam, że każdą obawę przyszła mama powinna skonsultować ze swoim lekarzem prowadzącym, tak aby czuć się bezpiecznie. Z punktu widzenia fizjologii ciąży przez pierwsze tygodnie jej trwanie zarodek odżywiany jest przez tak zwane ciałko żółte. W tym okresie Twoja dieta nie ma większego znaczenia na jego rozwój. Zapasy zarodka starczają na jakieś 6 tygodni… i co dalej?
W kolejnych tygodniach płód jest jeszcze tak mały, że potrzebuje naprawdę niewiele do prawidłowego rozwoju – a „to niewiele” dostanie z zapasów matki nawet, jeśli nie dostarczysz składników odżywczych na bieżąco. Na szczęście – w większości przypadków wymioty ustępują wraz z końcem pierwszego trymestru.
A co jeśli w kolejnych tygodniach nadal odrzuca Cię od jedzenia? Znane są mi przypadki kobiet, które – niestety – wymiotowały przez całą ciążę. W tych przypadkach należy pilnować, aby nie dopuścić do odwodnienia organizmu, a kontrole lekarskie są koniecznością. A co w tym czasie z dzieckiem? Płód pobiera z organizmu matki wszystko, czego potrzebuje, nawet kosztem niedoborów w organizmie kobiety. Zatem jeśli męczą Cię nudności, ale jesteś pod kontrolą lekarza, który monitoruje prawidłowe przyrosty płodu – możesz być pewna, że z dzieckiem jest wszystko w porządku. Jest to jednak naturalnie niekomfortowa sytuacja dla kobiety, dlatego w rękach lekarza jest jej zdrowie. Często przy przedłużających się okresach nudności wymagana jest farmakoterapia.
2. Jakie najważniejsze badania robić, żeby zobaczyć, czy nie mam niedoborów?
Kwestia badań i niedoborów to dość obszerny temat, o którym dużo więcej napisałam w poradniku, który już niedługo będziecie mogły przeczytać. Niezbędne w celu wykluczenia niedoborów badania warto podzielić na kilka grup. Pierwszą z nich jest badanie krwi. W kontekście przygotowania do ciąży i okresu jej trwania z pewnością warto zbadać poziom:
-Kwasu foliowego
-Witaminy B12
-Żelaza
-Ferrytyny
-Jodu
-Kwasów omega 3
-Ponadto – sama morfologia może również dać obraz pewnych niedoborów.
Bardziej dokładnym, kompleksowym i nieinwazyjnym badaniem, które może być pomocne w wykrywaniu niedoborów, jest pierwiastkowa analiza włosa. W tym przypadku materiałem badawczym jest włos, z którego można dowiedzieć wielu informacji o stanie zdrowia organizmu. Włos, dzięki swojej budowie, jest doskonałym materiałem do badań, a dobrana na podstawie tego badania suplementacja będzie dużo bardziej skuteczna
3. Jak radzić sobie z hemoroidami w trakcie ciąży?
Hemoroidy to dość częsta, wstydliwa dolegliwość, która ujawnia się w czasie ciąży. Najbardziej uciążliwe stają się w 3 trymestrze, a to za sprawą powiększającego się ciężaru dziecka, które wywiera ucisk na naczynia krwionośne w obrębie miednicy. Hormony też mają w tym swój niemały udział. A wszystko zaczyna się już w jelitach, gdzie spowolniony przez hormony (głównie progesteron) pasaż jelitowy przyczynia się do powstania zaparć. Te z kolei sprzyjają powstawaniu hemoroidów… i koło się zamyka.
Zatem – aby zapobiegać występowaniu żylaków odbytu lub zmniejszyć ich uciążliwość należałoby zastanowić się, czy Twojej diecie jest wystarczająca ilość błonnika pochodzącego głównie z warzyw i owoców. Czy wypijasz odpowiednią ilość płynów – czyli minimum 2l dziennie? I czy w miarę możliwości jesteś aktywna (bo siedzący tryb życia również sprzyja ich powstawaniu)?
Jeżeli mimo prawidłowej diety wciąż pojawiają się trudności z wypróżnianiem, co potęguje problem z hemoroidami, należałoby zastanowić się nad stanem Twojej mikroflory bakteryjnej w jelitach i rozważyć zbadanie jej oraz wprowadzenie celowanej probiotykoterapii, która może okazać się rozwiązaniem Twoich problemów.
Przy okazji tematu hemoroidów warto poruszyć kwestie samego sposobu wypróżniania. Pozycja, jaką przyjmujemy podczas wypróżniania, siedząc na sedesie z nogami opuszczonymi na podłodze, jest dla człowieka z fizjologicznego punktu widzenia niewłaściwa i również może nasilać te objawy. Najlepszą pozycją do pełnego wypróżnienia jest pozycja kucająca, którą trudno przyjąć korzystając z tradycyjnej ubikacji. Dlatego proponuje Ci podłożyć sobie pod nogi podnóżek, który pozwoli Ci przyjąć prawidłową pozycję, co poprawi Twój komfort i zmniejszy dolegliwości związane z hemoroidami.
4. Jak prawidłowo bilansować dietę bezglutenową w ciąży?
Zbilansowanie diety bezglutenowej nie jest trudną sprawą -pod warunkiem, że będzie ona oparta na naturalnych produktach. Jak wiadomo źródłem glutenu są zboża takie jak pszenica (i jej wszystkie odmiany), żyto, pszenżyto, jęczmień i owies. W diecie bezglutenowej z założenia wykluczamy te zboża oraz produkty, które zawierają ich składniki. Na szczęście w skład tej diety wchodzą inne zboża które nie zawierają glutenu – gryka, proso, ryż, kukurydza, amarantus i komosa ryżowa – i z powodzeniem można zastąpić nimi produkty zbożowe zawierające gluten. Jeśli stosujesz zdrową dietę, unikasz w niej produktów przetworzonych – zastępując zboża glutenowe tymi bezglutenowymi z łatwością ją zbilansujesz.
To jednak nie koniec odpowiedzi na Wasze pytania – w końcu ten blog powstał właśnie po to, by rozwiewać wątpliwości przyszłych Mam na temat zdrowego stylu życia. Dlatego na podstawie pytań, które pojawiły się w ankiecie, powstaną również pojedyncze artykuły, w których szerzej omówię dane zagadnienie.